ARROILA HANDIKO PARKE NAZIONALA

Ehiztari-biltzaileak ziren lehenengo tribuak. Geroago, Anasaziak, Cohoninak, Cerbatak, Hualapaiak, Havasupaiak, Paiuteak eta Navajoak etorri ziren.  Europarrak 1540an egon ziren lehenengo aldiz. 
1848ko aldean baliogabekoa eta onuragabekoa zen lurralde hau batzuen esanetan. 
Baina 1869an eta 1871ean  kartografiatu zuen lehen aldiz John Wesley Powellek.  
1908ko urtarrilaren 11an monumentu Nazionala bihurtu zen eta 
1919ko otsailaren 26an Parke Nazionala. Azken honi esker, Arroila Handiko Parke Nazionalaren barruan urtegien eraikuntzari uko egin zioten. 
1979an Gizateriaren Ondare izendatu zuen Uneskok.
Arroila Handiak 446 kilometroko  luzera duen tarte honetan izugarrizko bidaia geologikoaz goza dezakegu. Berrogei harri-geruza ezberdin identifikatu dira. Leizez eta tunelez beteta, 100 ur-zarrata baino gehiago. Deskribapenetan luza gaitezke, baina alferrik. Ezinezkoa da deskribatzea hitzen bidez. Handitasun horrek isiltasunaren beharra du.

Lakoten kondairaren arabera badago "edertasunean ibiltzeko" bizimodua. Haien ustez, Lurra (fisikoa) eta Zerua (espiritua) bat datozenean  baino ez da posible.
"Orain dela denbora luzea buruzagi indio garrantzitsua eta jakintsua negarrez eta burua makur zebilen bere emaztearen heriotzaren ondorioz. Baina egunen baten, Tavwoats, jainko indioren bat agertu zitzaion eta bere emaztea toki zoriontsuan bizi zela esan zion. Horretarako lagundu egin zion bidaia egiten berez ziurtatzeko. Jarri zion baldintza bakarra bueltatzean negar egiteari uztea zen. Zin egin ondoren, mendietan zehar bideari eman zioten, lur ederra eta basamortua elkartzen zena. Bide hori Koloradoko Arroila Handia baino ez zen. Zeharkatu eta bueltatzerakoan jainkoak zineztarazi egin zion inori ez kontatzeko. Gero haizpitartetik korronte handiko ibaia bultzatu zuen bertan sartzen ausartzen zena ito egin zenaren itxaropenarekin."

EUSKARAREN ALDEKO AZKEN KANPAINA

Jendea euskaraz berba egiteko gonbidapena luzatzen da. Kanpaina honetan "eman hegoak euskarari" leloa aukeratu da eta, honekin batera, txantxangorriaren irudia euskararen sinbolo moduan.
"Euskara, Euskal Herria, agian, zaharregia, txikiegia dela gaur egungo garaietarako, baina azken finean, euskaldunok munduari begiratzeko modu jakin bat eskeintzen dugu, bizitzeko eta sentitzeko modu bat."
Aspaldian daramagu hitz politak baino hitz diplomatikoak erabiliz (borondatea, nahia, gogoa ...). Bada garaia bakoitzak berea jasotzeko, bizikidetzaren eta berdintasunaren izenean, eta hori ez da lortzen gutxi hitz egiten den tokietan trilinguismo delako hori bultzatzen bada. Betidanik irakatsi didate familiak babestu behar duela aukera gutxiago duen seme-alaba. Ez ordea, beste bat izatea, zeren, holan, ezberdintasunak areagotzen baitira. 
Txantxangorria bezala, euskaldunok gure lurraldearen zaindari amorratuak izan gara betidanik. Itxuraz, txikia, polita, ahula iruditu arren ez da inoren beldur eta badaki bere lurraldearen mugak zaintzen, izaera maitagarri hori galdu gabe.
Inoiz baino gehiago euskara behar beharrezkoa da gaur egungo garaietarako. 

Euskararen txantxangorria

INAUTERIETAKO KLASIKO BAT